Herfst

ik kan het eigenlijk niet rijmen
alles wat ik zeggen wil
te koud, te fout
te regenachtig
te onmachtig
prachtig,
te wasverzachtig
wollen truien in m'n hoofd
het verstopte in mn neus

ik kan het jammerlijk niet rijmen
kan het niet lachend
of zingend
genadeloos dwingend
drinkend
verzinkend
in een borrel te veel
dat is beter voor m'n keel
en verschrijnend uit mn brein

ik wil het heimelijk niet rijmen
niet naar 't donker, het licht,
niet het grijzige grauw,
naar het hemelse blauw,
oranje
kastanje-
bruin haar geeft het hem
ik wil het niet rijmen naar m'n stem

ik zou het sowieso niet rijmen
Om maar niets teniet te doen
onverschrokken,
teruggetrokken,
in de zakken van mijn jas
beukennootjes
eikeblaadjes
schaamteloze verzameldrang.
aan de storm die ik verwacht, verlang

Ik kan, ik wil, ik zou niet rijmen
omdat het begrip geen rijmwoord heeft
en, beter nog, het zelf liefst onbesproken
maar des te intenser wordt beleefd.

Open brief van Piet

Beste Nederlanders,

Nog even genietend van het Madrileense zonnetje voordat bij ons de drukte losbarst, lees ik met een cappucino in de hand het laatste nieuws online. Alweer een artikel waarin ik het onderwerp ben van een flinke bekvechtsessie. Iedereen lijkt er inmiddels over aan het woord te komen, behalve mijn collega's en ik. Om die reden leek het me goed idee om zelf eens het woord te doen.

Ik zal beginnen om eerst het duidelijke te benoemen. Ik ben zwart. Ik had inderdaad blank kunnen zijn, of Aziatisch. Er schijnt zelfs een school te zijn die mijn helpende collega's blauw verft om niemand tegen de schenen te schoppen. Ik vind dat heel lief bedoeld, maar ook een gemiste kans.

Als je er over nadenkt, besef je je dan dat Klaas zonder zijn pieten vrij hulpeloos is? Sint is natuurlijk heilig verklaard en een heilige kan kleine wonderen veroorzaken, maar zonder hulp van alle ouders die hem steunen, kinderen die geloven in zijn kunnen en al zijn Pieten is hij toch echt alleen maar een hele oude man met een baard. Eentje die net zo goed een marketingstunt van Coca Cola had kunnen zijn.
Klaas zelf is zich er zeer van bewust dat zonder hulp van zijn Pieten de viering van zijn naamdag minder charme heeft.
Zoals ik het ervaar, ben ik een onmisbare hulp van Klaas, maar ik voel me niet zijn mindere. Ik sta dankzij mijn jeugdige natuur dichter bij de kinderen dan Klaas. Waar Klaas serieuzer is, ben ik sociaal voelender. In dit aspect vullen Klaas en ik elkaar perfect aan.

Het valt niet te ontkennen dat mijn oudcollega Pieten in het verleden een meer afschrikwekkende rol speelden ter correctie van het gedrag van kinderen. Daar valt enkel tegen in te brengen dat vroeger kinderen ook werden geslagen door hun ouders en leraren. Maar deze manier van opvoeden is tegenwoordig toch helemaal niet meer aan de orde?
De discussie of mijn voorgangers ooit slaven zijn geweest vind ik ook jammer. Zover ik weet lijkt het dat mijn oudste collega's vrijgekochte slaven waren. In een tijd waarin hierarchie veel meer betekenis had dan nu, waren mijn collega's knechten. In principe waren ze vrij om te gaan en staan, maar om hun trouw blijvend verbonden aan Klaas. Ik betreur het dat zo'n relatie tegenwoordig nog steeds op basis van kleur veroordeeld wordt.
Ik kan tegenwoordig in mijn functie als helper van Klaas gewoon mezelf zijn. Ik houd van kinderen. Ik maak graag grapjes. Ik doe soms gekke dingen om kinderen, en hun ouders aan het lachen te maken. Als ik al die kinderen zie, blank en donker, denk ik er geen moment aan dat ze, als ze zich verkleden als mij, er ook maar enig rasistisch idee bij hebben. Sterker nog, ik vind dat een beetje pervers. Kinderen houden van mij, of ik nu zwart, wit of pimpelpaars ben.

En daar ligt de gemiste kans. Ik zal absoluut niet ontkennen dat rasisme, en natuurlijk elke andere vorm van discriminatie, een dagelijkse barriere is voor velen in ons land. Ik krijg er de overige 11 maanden van het jaar ook mee te maken dat ik eerder beoordeeld word om mijn uiterlijk dan om mijn ideeën. Maar als de media ons Pieten meer laat zien in de heldenrol die wij bekleden, vaker achter de schermen laat zien hoe vaak we Klaas uit de brand helpen, kunnen wij naast grappenmakers ook een rolmodel worden, voor alle kinderen, ongeacht hun kleur of achtergrond.

Ik kan tot slot alleen nog maar oproepen tot het volgende. Teken die petities vóór Pieten niet omdat je vind dat donkere mensen niet mogen zeuren over het ontstaan van zwarte Piet, of over het feit dat zij gediscrimineerd worden. Sta boven discriminatie en teken de petitie omdat je trots bent dat Nederland een zwarte held heeft, die Piet heet.

Veel groeten en tot over drie weken!

Piet

Herfstblues playlist (7)

Maar wat als het gewoon even niet gaat?
Wat als je ruzie gemaakt hebt? Als je probeert feedback te geven die totaal verkeerd wordt opgepikt? Als je verwachtingen niet tegemoet worden gekomen, maar dat je goede bedoelingen de knuppel blijkt te zijn die tegen je eigen hoofd slaat?

De herfst is inmiddels zodanig losgebarsten, dat er niets meer met Nederland te beginnen valt. Dat ik desondanks met m'n koppige hoofd wil hockeyen, is alleen maar de goden verzoeken. Ik deed nog een goede poging om naar de tegenpartij te rijden, maar om dat te doen in een half defecte auto zou wellicht problemen op kunnen leveren.

Na 20 minuten bleek de half defecte auto het op te geven en belandde ik naast de weg. De andere spelers werden gelukkig opgehaald, maar uit verantwoordelijkheidsgevoel besloot ik bij de auto te blijven.

De ANWB drukte me op het hart vooral niet in de auto te gaan zitten. En brave burger die ik ben, gehoorzaam ik maar. Het vervelende van verwachtingen is dat je ervan uitgaat dat je binnen vijf minuten geholpen wordt, en dat je na een kwartier denkt: any minute now...

En.. Als je dan na een half uur beseft dat er bijna niets meer droog is aan je lijf, en je dan pas gebeld word dat je eerst lid moet worden van de ANWB, dan blijkt het bij mij te gebeuren dat m'n stoppen doorslaan.

Als je uiteindelijk de wedstrijd verliest, je vijf en een half uur na je eerste telefoontje pas de ANWB verlaat,  je schoenen er een week over doen om weer enigszins droog aan te voelen, kan je twee dingen doen. Je kan nog dagen zitten kniezen over alle pech die je hebt gehad, en je kan ook daarna gewoon dankbaar zijn voor alle hulp die je hebt gehad. Voor de ANWB die duidelijk meer te doen had die dag, maar mij toch kosteloos hielp. Voor de goede bedoelingen die de eigenaar van de auto had door deze aan mij uit te lenen, hoe ongelukkig de uitkomst ook. Voor de vriend die naast je komt staan in de regen, of de vriend die je teamgenoten in veiligheid brengt en voor een verzekeringspasje zorgt. Voor je teamgenoten die ondanks je afwezigheid knokken voor de wedstrijd en na afloop je spullen veiligstellen. Voor je manager die nog dagen daarna voor mentale steun zorgt.
Niemand is perfect, er is slechts goede wil.

En omdat deze dramatische zondag uiteindelijk perfect past in mijn herfstblues thema, kan ik alleen maar besluiten met het mooie nummer van Dido.

Herfstblues playlist (6)

Blegh..
Er zijn een paar dagen in het jaar waaraan ik de pest heb. De dag na mijn verjaardag bijvoorbeeld, of 1 januari, sowieso de laatste dag van vakantie, of elke dat dat dierbare vrienden uit het buitenland weer naar huis gaan. De kater van het voorgaande feestje maakt het allemaal natuurlijk nog zwaarder.
Nu is het 4 oktober, in Leiden ook een depressieve dag. Ik ben niet een heel overtuigd 3 oktober vierder, maar drinken of niet drinken, het lawaai van cafe de Pelikaan achter mijn huis heb ik toch wel meegepakt. Het is bijna niet te geloven dat ik twee jaar in Amsterdam gewoond heb zonder ook maar een André Hazes nummer voorbij heb horen komen, terwijl ik, nu ik weer in Leiden woon, zijn complete repertoire uit mijn hoofd ken.

Mijn goede vriendinnetje I. heeft het wellicht nog zwaarder vandaag. Ik ben geen echte Leienaar, dus ik ben eigenlijk wel blij dat al die shenanigans in de sleutelstad voorbij zijn, maar zij moet nu weer 364 dagen wachten. Gelukkig komt zij de dagen zingend door.

Ik kan niet bijster goed zingen, maar ik geniet des te meer van mensen die dat wel kunnen. En er zijn twee momenten dat ik nog meer fan ben van I. dan normaal. Dat is als ze weer een popmpoen-pecannoottaart uit de oven trekt, of als ze ongegeneerd die stem op zet als we aan het afwassen zijn. En laat het nummer dat zij nu zingt met zangles nu perfect in mijn herfstblues thema vallen. Oorspronkelijk gezongen door Rihanna.

Herfstblues playlist (5)

Voortbordurend op het stukje van gisteren; het moet zijn opgevallen dat ik niet onverdeeld gelukkig ben met de 3 oktober viering. Ik doe het, zoals ik al eerder meldde, niet zo lekker in grote menigten en al helemaal niet als het een bachanaal is als de taptoe. Rondlopen in het sponsorpak met bier is uit den boze, dus loopt iedereen braaf met cola-flessen, tot de nok gevuld met sterk.
Niet drinken is in deze sociale context bijna niet te doen. De taptoe lopen is nu eenmaal een bizar saaie aangelegenheid. Lopen en zwaaien naar mensen die stilstaan en zwaaien. Leiden ontmoet Leiden, of iets dergelijks. Leuk voor de kinderen, maar dat schijnt Nickolodeon ook te zijn. Voor volwassenen zit er niets anders op dan het op een zuipen te zetten.
En daar zit de knoop. Als je dan niet drinkt, of in ieder geval niet overmatig veel, is het niet alleen saaier, maar op den duur zit je ook nog je eigen maten in de weg. Zij zijn al lang de grens van het gevoel van gêne gepasseerd, en als nuchtere dodo voel je jezelf grijzer met de minuut. Waar de rest lostbarst in valselijk gezang breekt voor mij het accoord. En vanuit het ongemak komt de tekst van Radiohead in me opborrelen. 'I'm a weirdo, what the hell am I doing here? I don't belong here....'

Het is tijd om naar huis te gaan...

Dwaze dag

Het is bijna drie dwaze dagen bij de Bijenkorf. Ik ontwijk de drukte door een paar dagen eerder te gaan. Ik vind winkelen namelijk best leuk, maar niet als ik moet vechten om elk koopje.

Ik heb namelijk ooit een keer van mijn vader, waarschijnlijk uit puur leedvermaak, een kaartje gekregen voor de huishoudbeurs in de RAI. Helaas ben ik dat nooit meer echt te boven gekomen. Vrouwen die elkaar in de haren vliegen om een extra pak koekjes, racewedstrijden om 10€ korting voor een peperdure gezichtscrème. Op zo'n manier winkelen hoeft echt niet voor mij. Het toppunt dat mij die dag huilend deed vertrekken uit die oorlogssituatie was toen ik een mep in mijn gezicht kreeg van een oud verschrompeld vrouwtje, omdat ik met mijn 'enorme lijf' de kortste weg van haar rollator naar de koffiestand versperde. Onderschat nooit de kracht van een zwiepende handtas.
Sindsdien heb ik een kleine fobie voor druktes ontwikkeld. Zelfs op feestjes als 3 oktober voel ik in bij de festiviteiten van Leiden een geestelijke sensatie die bijna masochistisch is: soms best plezierig, maar over het algemeen een marteling.

Het was voor mij dus een angstige gewaarwording toen ik de Bijenkorf uitliep en er overal ME rondwaarde. Het leek me een bizarre grap die te maken had met de reclame die die Bijenkorf drie jaar geleden uitzond om de dwaze dagen in te luiden.

<iframe width="640" height="360" src="//www.youtube.com/embed/wH_OdI83iIE?feature=player_detailpage" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

Meteen kwam een borrowed memory naar harentrekken in de sokkenbak, voordringers in pashokjes, en kapotte hengels van dure tassen. Maar zó druk was het nu toch nog niet in het warenhuis? Of zou er vannacht een grote opening plaats vinden? En zou die menigte desperate wijven zich echt zo misdragen? Ik besloot het maar niet af te wachten en dat het tijd was mijn hielen te lichten uit de hoofdstad...

Ik schaam me uiteigenlijk best wel om het te zeggen, maar dat er die avond een Champions League wedstrijd gespeeld werd door Ajax, bedacht ik me echt veel te laat.

Herfstblues playlist (4)

Hoe bluesy is de blues?
Het nummer van vandaag is namelijk absoluut niet somber. Net als ik trouwens. Ik ben onderweg naar Neerlands hoofdstad om het er eens goed te van nemen met mijn oudste vriendinnetje.
Amsterdam is goed voor mijn humeur. Ik heb het vast wel eens eerder gezegd, maar ik heb met Amsterdam wat ik ook met Schiphol heb. Op het moment dat ik één van beide stations uitloop, leidt dat bijna altijd tot een mooi verhaal. Al knuffel je het van Gogh museum, ga je uit je plaat in Paradiso, of eindig je in een obscuur garagecafe met mensen die meer piercings en tattoos hebben dan jij vingers, er is gewoon altijd wat te doen.
Mijn oudste vriendinnetje ken ik ongeveer 31 jaar en een paar weken. We hebben een poos de box gedeeld, en gezien mijn scheve neus hebben we nog wel meer met boksen gedaan.
Hoewel we, of misschien wel omdat we, zijn opgegroeid tot twee totaal verschillende karakters, kunnen we elkaar nog altijd waarderen en laten leren.
Vandaag is dus iets meer bezield dan blauw. En daarbij mag er best over de Dam gedanst worden.

Herfstblues playlist (3)

Zoals mijn knuffelbeer mij onlangs influisterde: De herfstblues? Daar moeten 'the Mamma's en the Pappa's' sowieso bij. En wel met 'Monday Monday', want elke maandag is het een gevecht om op te staan.
Er valt iets voor te zeggen, maar als ik afga op de dagen waar bij het moeilijk is om 's ochtends op te staan, dan kan ik een hele lijst beginnen met alle dagen van de week.
Want luister eens naar 'Tuesday Afternoon' van the Moody Blues, of 'Wednesday 3am' van Simon and Garfunkel, of 'Thursday' van Honey Honey... Afijn, u begrijpt het punt. Op elke dag is er wel iets te verzinnen.
Anderzijds, ik ben praktisch het hele weekend ziek geweest, en ben nu wel fit genoeg om naar mijn werk te kunnen. Als dat geen afknapper is.
Ik geef me gewonnen. Toch The Mamma's & The Pappa's. Omdat het een blauwe maandag is...

Herfstblues playlist (2)

Alleen in bed liggen is best saai.
Toen ik, ooit en lang geleden, nog op de middelbare school zat, was ik een enorme fan van Everlast die, nadat hij klaar was met vrolijk rondspringen met House of Pain, voor zichzelf begon en een aantal geweldige maar uiterst depressieve hits heeft gehad met 'What it's Like' en 'Ends'. De doorrookte stem, de geweldige combinatie van gitaar en cello, en misschien ook wel het intrigerende van een rapper die een totaal andere weg is ingeslagen. Maar bovenal, Everlast is het archaische voorbeeld van 'Bad boy meets daddy material'. Met Everlast kan ik dus wel een poosje ziek in bed liggen.

Eigenlijk passen bijna alle nummers die hij geschreven heeft op mijn playlist, maar deze is vrij nieuw en kende ik tot een paar dagen geleden nog niet.

Herfstblues playlist (1)

...En dan lig je in eens drie dagen geveld door de griep in bed, en heb je plotseling wat gedwongen tijd tot reflectie. September loopt op z'n eind en vannacht heeft het voor het eerst gevroren in Nederland.
De zomer is werkelijk voorbij gevlogen en alles wat ik schreef en niet schreef maar wel dacht is niet hier beland. En nu is de tijd aangebroken om de draad weer op te pakken.
De komst van de herfst moet dus blijkbaar met griep. Dan heb je namelijk meteen de tijd om vanaf de bank, ingestopt met een fleecekleedje en een mok met hete thee omvattend naar buiten te kijken. Rustig de blaadjes geel, en dan bruin zien worden. Het is heerlijk om even niet naar buiten te hoeven. Ik neem een slok thee en word even overmand door een zoete melancholie. Het is echt een perfect moment voor wat goeie bluesnummers.

Met een laptop op grijpafstand, opstaan zit voorlopig nog even niet in m'n systeem, komt het eerste herfstnummer al bij me opborrelen..
Little Walter's 'My Babe' voedt mijn innerlijke luiheid. Als ik dat nummer hoor, hoef ik een paar minuten helemaal niets. Alleen maar dagdromen.

Ondernemingsangst

het begint me te dagen;
uit de duizend dingen
die een mens kan doen
blijft alleen mijn vurigste droom
aan mijn lippen hangen.
Ze flirt met me.
en telkens als er 'n kans is
haar te vangen, uit te spreken,
bestookt ze mij met haar
'wat als?' en 'ja, maar'-vragen.

Thee en liefde

Anne drinkt haar kopje thee,
omarmt de warmte, neemt een rustpunt
droomt de dagen vol met daglicht.
De wereld kijkt lachend met haar mee.

Anne kijkt naar haar gouden wereld,
ziet bruisend landschap, een wilde zee,
doolt dansend door de rijke bossen
en vergeet te drinken van haar thee.

Anne is haar thee vergeten,
en waar ze op de zachte nadronk heeft vertrouwd,
is haar dromenlicht ineens verdwenen
en smaakt het elixer plots wrang en koud.

Wakker geschrokken leegt ze snel haar kop,
en zet met haar passie weer nieuw water op.

Worteltjestaart

U kent de mop ongetwijfeld. Een konijn komt bij de bakker en vraagt: "hebt u ook worteltjestaart?"
De bakker ontkent met lede ogen; hij stelt een konijn niet graag teleur.
De volgende dag komt het knaagdier met de zelfde vraag, en de daarop volgende dag, net zo lang tot het de bakker, en de toehoorder van de mop, gaat irriteren. Dan besluit de bakker het te verkopen en zegt 't konijn: vies he?
Als kind vond ik deze mop hilarisch. Waarom weet ik ook niet. De absurditeit dat konijnen wortels vies zouden vinden, misschien? Maar waarom ook niet? Ik houd best van rauwe witlof, maar eenmaal gekookt moet ik vaak m'n best doen om mijn gezicht in de plooi te houden. Of is het idee dat je van een groente een zoete taart maakt? Ik had geen idee. Ik had überhaupt nooit worteltjestaart gegeten.
Het koffietentje Borgman en Borgman in Leiden laat zich niet uit het veld slaan door kieskeurige konijnen en ander raar volk. Bij hen staat de worteltjestaart prominent op de kaart. En vandaag heb ik 'm na een inwendige strijd dan ook maar geproefd. Dat zeurkonijn bleek in ieder geval geen smaak te hebben, want die taart is overheerlijk!
Net als de koffie trouwens. Wie mij kent, weet dat ik een zeer kieskeurige en licht decadente koffiedrinker ben. Senseo's gaan er bij mij met geen mogelijkheid in en filterkoffie is óf te slap, óf te sterk en zou ik enkel drinken uit pure noodzaak. Bijvoorbeeld als ik een scriptie af móet maken en alle Red Bull in het huis verdwenen is.
Bij mij is het een teken van echt goeie koffie als ik het binnenhoud zonder suiker. En de koffie van Borgman en Borgman doet precies dat. Ik vind het zelfs lekker zonder suiker.
Nu zijn ze bij Borgman en Borgman eigenwijs en branden ze zelf hun koffie, die ze natuurlijk ook los verkopen. De brander staat midden in de winkel en het is een plezier om de machine in bedrijf te zien.
Een bijkomend voordeel is dat ze een prettige leestafel hebben en uiteraard gratis Wifi.
Vandaar dat ik er nu weer zit, en Borgman Sr. met mijn bestelling komt: een tweede stuk worteltjestaart.

Polonaise

Vandaag is de laatste dag van carnaval in Nederland.
Ik houd niet zo van carnaval in Nederland. Carnaval in Zwitserland of in Brazilië vind ik niet zo erg, naar Venetië zou ik ook nog wel kunnen gaan, maar in Nederland vind ik carnaval verschrikkelijk en mijd ik het als de pest.
Het is niet het verkleden. Ik vind het echt te gek om me te verkleden. Ik ben zelfs een van die mafkezen die feestjes viert die niet eens op een nederlandse kalender staan. Met Halloween probeer ik elk jaar wel iets te doen en rond st Patricks Day heb ik elk jaar wel iets groens aan. Dat laatste om aan te geven dat ik ook niet zo zeer tegen katholieke feesten ben.
Nee, het enige waar ik echt een gruwelijke hekel aan heb, en wat voor mij onlosmakelijk verbonden is aan het Nederlandse carnaval is de Polonaise.
In het cafeetje waar ik zit geeft op dit moment een moeder aan haar dochtertje een instructie over wat de Polonaise is. "Nou, je loopt op de maat van de muziek achter elkaar aan in een lange slinger, eigenlijk een soort treintje". Het dochtertje van ongeveer vier loopt als een overactieve zombie, met haar handen op denkbeeldige schouders van een voorganger een rondje om de leestafel.
Wikipedia geeft aan dat de Polonaise is afgeleid van de Polonez, een wals-achtige dans die in groepen werd gedanst. De Nederlanders vonden die relatief simpele dans al 'veuls te moeluk' en maakten één van de vormen de hoofdmoot van de nieuw ontstane vorm van bewegen. De Polonaise is geen dans meer te noemen, net zo min als de gemiddelde mannelijke Nederlander die met zijn wijsvinger op de maat van de muziek in de lucht prikt een danser genoemd kan worden. Het enige verschil is dat de tamelijk saaie luchtprikker in ieder geval niemand anders lastig valt. En daar steekt het bij de Polonaise.
Het is een optocht van mensen die denken dat ze leuk en gezellig zijn en om het nog leuker en gezelliger te maken andere mensen meesleuren in de optocht. Omdat één iemand de Polonaise stuurt, heb je zelf weinig in te brengen.
Het mag duidelijk zijn, de Polonaise is gewoon niet voor mij. Een manier van bewegen in een trein-achtige vorm, zonder de mogelijkheid om er vrijelijk in of uit te stappen, met zeer duidelijke wortels in Polen; voor mij heeft de Polonaise gewoon meer overeenkomsten met 4 mei dan met carnaval. Maar voor de rest is carnaval in Nederland vast best leuk...